Vrijwilligers van Schone Rivieren gaan deze weken weer op pad om al het afval op de rivieroevers in ons land in kaart te brengen. Dit is nodig, omdat het verzamelen van keiharde data, waaruit blijkt hoe groot de vervuiling is, uiteindelijk hopelijk zal leiden tot een goede aanpak van de problemen.
Dat de rivieroevers zwaar vervuild zijn, bleek ook in september, tijdens de World Cleanup Day. Toen werd alleen al langs de Maas in Limburg meer dan 40.000 kilo afval opgeruimd: van autobanden tot studieboeken en sigarettenpeuken.
Burgerwetenschappers
Het onderzoek in het najaar op de oevers van de Maas, de Waal, de IJssel en nog allerlei andere plekken is afgelopen zaterdag van start gegaan en loopt tot half november. Inmiddels zijn meer dan duizend vrijwilligers opgeleid tot burgerwetenschappers. Zij gaan op zo’n 600 locaties aan de slag om op te ruimen, maar vooral om te noteren wat ze vinden. Als duidelijk in kaart is gebracht waar het afval vandaan komt, dan kunnen we de bron aanpakken. En dat is echt hard nodig.
Piepschuim
Dat bleek ook wel weer tijdens onze metingen in het voorjaar. Toen troffen vrijwilligers op ruim 400 oevers bijna 130.000 stuks afval aan, gemiddeld 300 stuks per 100 meter. Vooral piepschuim en ondefinieerbare stukjes zacht en hard plastic werden veel gevonden. Piepschuim is natuurlijk licht en wordt makkelijk door de wind meegenomen. Daarnaast brokkelt het heel snel af, waardoor het ook lastig is om op te ruimen, maar in het milieu is het natuurlijk heel schadelijk. De overheid en het bedrijfsleven moeten hier echt mee aan de slag.
Dumpplek
Daarnaast gaf World Cleanup Day langs de Maas ook weer eens duidelijk aan hoe de rivieroevers worden gebruikt als dumpplek voor zwerfafval. Bij Borgharen werden autobanden gevonden en op andere plaatsen waren onder andere fietsen gedumpt. Uit ons Schone Rivieren onderzoek, waarin IVN Natuureducatie, Stichting De Noordzee en Plastic Soup Foundation samenwerken, blijkt dat 20 procent van het aangetroffen afval op de rivieroevers afkomstig is van bewuste dumpingen van industrieel en huishoudelijk afval. Het is schandalig hoe mensen hiermee de natuur belasten. Dit tij moet echt gekeerd worden.
Tekst door Marijke Boonstra, projectleider Schone Rivieren en werkzaam voor Stichting De Noordzee.