Opvallend nieuws: de drankenindustrie pleitte begin deze week vóór de invoering van een goed statiegeldsysteem in alle EU-landen. Milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux noemt het een ‘historische doorbraak in het statiegelddossier‘.
Eerder dit jaar al besloot staatssecretaris Stientje van Veldhoven dat in Nederland vanaf 1 juli 2021 statiegeld op kleine plastic flesjes wordt ingevoerd. Voor kleine plastic flesjes (< 1 liter) wordt straks 15 cent statiegeld gerekend. Voor grote flessen (> 1 liter) blijft dat 25 cent. Goed nieuws want statiegeld is een bewezen methode om zwerfvuil te voorkomen. Bij Schone Rivieren zijn we blij dat statiegeld op kleine plastic flesjes er eindelijk gaat komen en dat de industrie nu ook inziet dat dit de enige manier is om het tij te keren.
Plastic flessen op nummer 4 in Schone Rivieren onderzoek
Dat is hard nodig want plastic drankverpakkingen worden regelmatig gevonden langs de rivieren. De resultaten van de voorjaarsmeting van 2020 laten de ernst van de zaak goed zien. Plastic drankverpakkingen staat op nummer 4 van meest gevonden afvalitems, na de kleine stukjes hard en zacht plastic en piepschuim. Plastic drankverpakkingen, inclusief doppen, flesjes en wikkels vormen samen 8% van het totaal aan gevonden afvalitems langs de rivieren.
Het Schone Rivieren-onderzoek is het grootste afvalonderzoek in de Nederlandse rivierdelta. Tussen 15 februari en 15 maart 2020 zijn er op 171 locaties langs de rivieren metingen uitgevoerd. Dit is de zesde onderzoeksperiode van het Schone Rivieren-project. De resultaten laten opnieuw een duidelijk beeld zien: onze rivieren zijn vervuild. Gemiddeld zijn er 454 stuks afval per 100 meter rivieroever gevonden. Meer dan 90 procent hiervan is plastic. Een kwart van het aangetroffen afval is wegwerpplastic. Bekijk de factsheet voor alle onderzoeksresultaten:
Factsheet Resultaten Voorjaarsmeting 2020
Single Use Plastic Directive zorgt voor kentering
UNESDA en EFBW, twee Europese brancheverenigingen voor de drankenindustrie pleitten deze week in een gezamenlijk paper voor de invoering van een wijdverspreid statiegeldsysteem in EU landen om de doelen van de Single Use Plastics Directive te behalen. In de nieuwe Europese wetgeving over wegwerpplastic staat dat in 2025 alle landen in Europa 90% van de plastic flessen gescheiden moeten inzamelen. Statiegeld is daarvoor de beste manier, maar nog niet alle landen, inclusief onze buurlanden België en Frankrijk, hebben een besluit genomen over deze maatregel.
Weerstand vanuit de drankenproducenten heeft het besluit van de invoering van statiegeld lang tegengehouden. Multinationals waaronder Coca-Cola, Pepsi, Nestlé en tientallen drankenproducenten pleiten nu zelf vóór de invoering van statiegeld in alle Europese lidstaten. Met de ommezwaai van de producenten zal dit hopelijk snel worden ingevoerd in heel Europa. Goed nieuws voor onze rivieren, want onze rivier de Maas begint bijvoorbeeld in Frankrijk en stroomt via België naar Nederland. Zo houden we de rivieren hopelijk schoner en zamelen we flessen in voor hergebruik.
Volgende stap: statiegeld op blik
Statiegeld op blik laat echter nog langer op zich wachten, een gemiste kans! Bij meer dan de helft van de metingen van Schone Rivieren worden namelijk blikjes gevonden. Blik stond bovendien op nummer 3 van de meest gevonden afvalitems tijdens World Cleanup day op 19 september. Blik levert veel milieuschade en vormt een gevaar voor wilde dieren en vee. Wist je trouwens dat blikjes ook plastic bevatten? Lees hier de factsheet over blik en waarom de Nederlandse overheid niet moet wachten tot 2022 met het invoeren van statiegeld op blik.