Op 3 juli 2021 gaat in Nederland de ‘SUP’-richtlijn in. SUP staat voor Single Use Plastic, plastic voor eenmalig gebruik, oftewel wegwerpplastic. In de strijd tegen de plasticsoep heeft de Europese Commissie de SUP-richtlijn opgesteld om wegwerpplastic in zee tegen te gaan. Deze richtlijn ‘betreffende de vermindering van de effecten van bepaalde kunststofproducten op het milieu’ moet specifiek een einde maken aan de vervuiling door de 10 plastic producten die het meest op de Europese stranden worden gevonden.
De doelstellingen die de EU heeft opgesteld, moeten door alle EU-lidstaten worden omgezet in eigen, nationale wetgeving. Dat geldt dus ook voor Nederland. Deze maatregelen kunnen per product of per type verpakking variëren:
- Vanaf 3 juli 2021 wordt een aantal plastic producten onder de SUP-wetgeving verboden, bijvoorbeeld plastic bordjes, plastic bestek, plastic roerstaafjes, voedsel- en drankverpakkingen van piepschuim (EPS) en plastic rietjes.
- Op andere plastic producten komt informatie te staan over de schadelijkheid van plastic in het milieu en hoe je het moet recyclen. Dit geldt onder andere voor vochtige doekjes, tampons en tabakswaren.
- Voor weer andere producten moet de verpakking beter ontworpen worden. Zo moeten vanaf 2024 doppen en deksels verplicht vastzitten aan drankverpakkingen, zodat ze automatisch worden ingeleverd voor recycling.
- Voor plastic on-the-go verpakkingen, zoals to go bekers en voedselverpakkingen moet de consumptie worden gereduceerd.
- Er komen inzameldoelstellingen voor plastic drinkflessen tot 3 liter. In 2025 moet minimaal 77% daarvan worden ingezameld. In 2029 moet dit minimaal 90% zijn.
- Daarnaast krijgen producenten te maken met de zogenaamde ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid’, volgens welke ze moeten gaan betalen voor opruimkosten en voorlichting. Meer informatie over de SUP-richtlijn en een tijdlijn welke regels vanaf wanneer precies ingaan, lees je in het SUP-dossier van de Plastic Soup Foundation.
Schone Rivieren ondersteunt deze richtlijn vanuit de EU. De resultaten van Schone Rivieren laten duidelijk zien dat plastic wegwerpverpakkingen in grote hoeveelheden in ons milieu terecht komen. Het aanpakken van deze producten en het gebruikspatroon is dan ook hard nodig om verdere milieuschade te voorkomen. Er bestaat een sterke overlap met het soort items dat onder de regeling valt (gebaseerd op Europees strand onderzoek) en wat er op de oevers van Nederlandse rivieren worden gevonden. Niet gek, want veel plasticvervuiling komt via de rivieren in zee terecht en spoelt vervolgens aan op de stranden. Wel zien we veel ruimte voor een hogere ambitie. Er bestaat nationale beleidsvrijheid om de richtlijn ambitieuzer te maken en hogere doelen te stellen. De Nederlandse overheid heeft gekozen voor een zuivere implementatie van de richtlijn. Lees hier de gezamenlijke positie van een aantal milieuorganisaties die vragen om meer ambitie, waar Schone Rivieren zich volledig bij aansluit.