Menu
|To go|Vrijwilligers

To go campagne

Een ommetje maken en onderweg koffie halen bij je favoriete koffietentje. Klinkt bekend? In coronatijd herontdekten we massaal het wandelen en de to go mogelijkheden van onze lokale horeca. Er is alleen één nadeel: de wegwerpbeker. Want na 5 minuten ligt je beker alweer in de prullenbak. Wist je dat we in Nederland 3 miljard koffiebekers weggooien per jaar? Dat zijn er meer dan honderd per persoon per jaar! Tijdens de Schone Rivieren monitoringsronde dit voorjaar vonden we zo’n 1.800 wegwerpbekers langs de Nederlandse rivieren, gemiddeld 3 per 100 meter rivieroever.

Terwijl de oplossing simpel is: een herbruikbare beker. Net als je huissleutels, portemonnee en inmiddels een mondkapje, zou die eigenlijk standaard in je tas moeten zitten. Stel dat wij met alle Schone Rivieren vrijwilligers het goede voorbeeld zouden geven en van het meenemen van je herbruikbare beker de norm maken. Zo worden wijzelf deel van de oplossing en inspireren we anderen om hetzelfde te doen. Bovendien steun je zo de lokale horeca en help je hen te verduurzamen. Wij zoeken Schone Rivieren vrijwilligers die samen met ons van de herbruikbare beker het nieuwe normaal maken.

CE Delft - Bekers infographics

Doel: verbod op gratis wegwerpbekers

Het doel van de campagne? Van hergebruik de norm maken en uiteindelijk een verbod op gratis wegwerpbekers. Het is vergelijkbaar met het verbod op gratis plastic tasjes in 2016. Daardoor nam het verbruik af met meer dan 70%, ook al kost een tasje maar een paar cent. Uit recent onderzoek door CE Delft blijkt dat een verplichte vergoeding van € 0,25 voor een wegwerpbeker hoog genoeg lijkt voor een gedragsverandering. CE Delft maakt een inzichtelijke infographic met de conclusies van hun onderzoek. Klik op de afbeelding hiernaast voor een grote versie.

Staatssecretaris Van Veldhoven is bezig met wetgeving rondom wegwerpproducten. In een brief aan de Tweede Kamer van 10 februari 2021 schrijft zij: ‘Wegwerpbekers en maaltijdverpakkingen komen steeds meer voor en vormen samen inmiddels meer dan een derde van het zwerfafval. Ze dragen zo bij aan de plasticsoep, verspilling van grondstoffen en CO2-uitstoot. (…) Ik ben voornemens om te laten doorrekenen of een halvering van het gebruik van wegwerpbekers en maaltijdverpakkingen een realistisch en meetbaar streefdoel is. Daarnaast zal ik ook een ambitieuzer en een minder ambitieus streefdoel laten doorrekenen.’

Wij gaan natuurlijk voor het meest ambitieuze streefdoel! Met een verplichte bijdrage op wegwerpbekers kunnen we die ambitie bereiken. Zo komt onze droom, een plasticvrije rivierdelta in 2030, een stap dichterbij. Help je mee?

Zo doe je mee:

  1. Schone Rivieren herbruikbare beker

    Vraag hier jouw gratis actiepakket aan met of zonder limited edition Schone Rivieren-beker. Op = op! *

  2. Neem je herbruikbare beker mee naar jouw favoriete koffietentje en vraag of jouw bestelling daarin mag.
  3. Maak een foto van jouw beker, deel hem op social media met #togohero en tag @SchoneRivieren.
  4. Zet de horecaondernemer die het goede voorbeeld geeft letterlijk op de kaart.
  5. Houd je mail in de gaten voor de campagne-updates met tips, inspiratie en welke vervolgstappen we willen zetten richting een verbod op gratis wegwerpbekers.

* Om het actiepakket kosteloos aan te kunnen bieden, hebben we een gelimiteerde oplage van 350 herbruikbare Schone Rivieren bekers. Deze zijn exclusief voor onze Schone Rivieren vrijwilligers. Heb je al een herbruikbare beker? Meld je dan via hetzelfde formulier aan voor de online campagne met een eigen beker. Zo zorgen we ervoor dat er geen bekers ongebruikt in de kast verdwijnen en kunnen meer mensen meedoen.

Raamsticker Zero Waste Nederland Samenwerking Zero Waste Nederland

Voor de actiepakketten werken we samen met Zero Waste Nederland. Deze burgerorganisatie staat voor een wereld waarin afval niet bestaat. Van wegwerp naar hergebruik. Ze dragen oplossingen aan waarmee consumenten, middenstanders, producenten en regelgevers vooruit kunnen. Zo hebben ze een handige en herkenbare raamsticker gemaakt voor winkeliers met daarop “Neem gerust je eigen verpakking mee”. Deze prijkt al op meer dan 7000 plekken in Nederland. In elke actiepakket vind je een doorzichtige raamsticker en een gewone sticker zodat horecazaken kunnen laten zien dat zij vóór herbruikbare verpakkingen zijn. Neem ze mee en vraag aan de horecaondernemer om ze op een zichtbare plek op te plakken. Zo inspireren we steeds meer mensen.

Veelgestelde vragen

  • Waarom een campagne op wegwerpbekers?
    Wist je dat we in Nederland 3 miljard koffiebekers weggooien per jaar? Een deel daarvan belandt in het milieu en in de rivieren, weten we uit onderzoek. Schone Rivieren wil van hergebruik de norm maken en uiteindelijk een verbod op gratis wegwerpbekers. Het is vergelijkbaar met het verbod op gratis plastic tasjes in 2016. Daardoor nam het verbruik af met meer dan 70%, ook al kost een tasje maar een paar cent. Uit recent onderzoek door CE Delft blijkt dat een verplichte vergoeding van € 0,25 voor een wegwerpbeker hoog genoeg lijkt voor een gedragsverandering. Met een verplichte bijdrage op wegwerpbekers komt onze droom, een plasticvrije rivierdelta in 2030, een stap dichterbij. Help je mee?
  • Hoe kan ik meedoen aan de to go campagne?
    • Neem jouw herbruikbare beker mee naar jouw favoriete koffietentje en vraag of jouw bestelling daarin mag.
    • Gelukt? Bedank de ondernemer en maak een foto van jouw beker.
    • Deel hem op social media met #togohero en tag de ondernemer en @SchoneRivieren.
    • Zet de horecaondernemer die het goede voorbeeld geeft letterlijk op de kaart op schonerivieren.org/togo/kaart.
    • Meld je aan voor de Schone Rivieren nieuwsbrief voor campagne-updates en welke vervolgstappen we willen zetten richting een verbod op gratis wegwerpbekers.
  • Wat is het probleem met wegwerpbekers?
    In totaal worden 3 miljard koffiebekers per jaar weggegooid in Nederland. Dat zijn meer dan 100 bekers per persoon per jaar. Ruim de helft daarvan, 1,6 miljard zijn kopjes koffie verkocht door de horeca, volgens onderzoek. Een deel hiervan belandt helaas in de natuur. Uit de meest recente landelijke zwerfafvalmonitor blijkt dat 36% van het zwerfafval bestaat uit drank- en eetverpakkingen. Van dit deel van het zwerfafval bestaat 6% uit take-away bekers. Ter vergelijking: het aandeel kleine plastic flesjes, waartegen de overheid nu stappen onderneemt met de invoering van statiegeld, is 5%. Tijdens het laatste Schone Rivieren onderzoek vonden vrijwillige rivierafvalonderzoekers zo’n 1.800 wegwerkbekers. Dat zijn er gemiddeld 3 per 100 meter rivieroever. Cijfers van de Landelijke Opschoondag 2021 laten een vergelijkbaar beeld zien. In de Top 10 meest gevonden items van die actie staan bekers op de 8e plek.
  • Wat is de oplossing voor wegwerpbekers?
    We focussen bewust op hergebruik in plaats van enkel plastic te vervangen voor andere materialen. Wegwerpbekers kunnen ook gemaakt worden van enkel karton, in plaats van bekers van plastic, piepschuim of karton met een plastic binnenlaagje. Dat is weliswaar duurzamer en beter te scheiden, maar veel beter nog is het om helemaal af te stappen van wegwerp. We moeten van een wegwerpmaatschappij naar een hergebruikmaatschappij; dat voorkomt niet alleen zwerfafval, maar scheelt onderaan de streep ook nog eens aanzien in onder meer CO2-uitstoot. Een grove schatting van de klimaatimpact van wegwerpbekers bedraagt ruim 45 kton CO2-eq1. Onderzoek van CE Delft uit 2020 laat zien dat een verschuiving naar andere materialen geen milieuwinst oplevert. Herbruikbare alternatieven boeken bij meermalig gebruik in potentie wel een grote milieuwinst. Dit is ook een van de belangrijkste conclusies van de uitgebreide studie door de Verenigde Naties. Het enorme gebruik van ‘single use’ oftewel 'wegwerp' is eigenlijk het grootste probleem. Door wegwerpitems van een ander materiaal dan plastic te maken, verschuif je het probleem in feite alleen en verbruik je nog steeds onnodig waardevolle grondstoffen en energie voor de productie van wegwerpmaterialen. De studie van de VN concludeert dat hoe vaker een product hergebruikt kan worden, hoe lager de impact van het product is. Zij adviseren daarom herbruikbare producten en systemen die hergebruik aantrekkelijk maken. Denk bijvoorbeeld aan korting op je coffee to go als je een eigen beker meeneemt.
  • Zijn jullie tegen kartonnen wegwerpbekers (zonder plastic binnenlaag)?
    Wat wij willen is een sterke reductie van de productie van plastic, met name plastic voor eenmalig gebruik. Want wat niet wordt geproduceerd, kan ook niet in het milieu terecht komen. In de meeste kartonnen koffiebekers zit een plastic binnenlaagje waardoor de bekers niet recyclebaar zijn en ze voor plastic lekkage zorgen als ze in de natuur terechtkomen. Het gunstigste scenario zou zijn dat iedereen een eigen beker meeneemt en het gebruik van wegwerpbekers volledig overbodig wordt. Of dat haalbaar is, is natuurlijk de vraag. Systemen met herbruikbare statiegeldbekers kunnen ook een mooie optie zijn om het gebruik van wegwerpbekers te verminderen. Als het niet anders kan zijn wij niet tegen alternatieve materialen, zoals bekers van karton zonder plastic binnenlaag. Voorwaarde is dat deze écht 100% afbreekbaar zijn onder alle omstandigheden. Maar nog veel liever zien we een afname van de wegwerpcultuur, waar het milieu zo vaak de dupe van is, en maken we van hergebruik de norm.
  • Waar is de herbruikbare Schone Rivieren beker van gemaakt?
    De beker is gemaakt van dubbelwandig roestvrijstaal. Dit is een sterk materiaal dat niet kapot gaat als je je beker een keer laat vallen. Bovendien zorgt dit voor goede thermische isolatie van je warme (of ijskoude) drankje. De deksel van de beker is van plastic. Helaas is daar bijna niet aan te ontkomen, maar als je je beker keer op keer hergebruikt is dat alsnog de meest duurzame optie.
  • Wanneer krijg ik het actiepakket binnen?
    De pakketten worden 1x per week in batches verstuurd vanuit de IVN Webwinkel. De pakketten met Schone Rivieren beker passen niet door de brievenbus en worden via pakketpost bij jou thuis bezorgd. Je krijgt hiervan een track en trace code op het mailadres dat je hebt opgegeven. Let op: soms belandt deze in de spambox. Ben je niet thuis? Dan wordt het pakket bij het dichtstbijzijnde pick-up point bezorgd. Dit kan je zien via dezelfde track en trace code.
  • Waarom zitten er stickers van Zero Waste Nederland in het pakket?
    Voor deze campagne werken we samen met Zero Waste Nederland. Deze burgerorganisatie staat voor een wereld waarin afval niet bestaat. Van wegwerp naar hergebruik. Ze dragen oplossingen aan waarmee consumenten, middenstanders, producenten en regelgevers vooruit kunnen. Zo hebben ze een handige en herkenbare raamsticker gemaakt voor winkeliers met daarop "Neem gerust je eigen verpakking mee". Deze prijkt al op meer dan 7000 plekken in Nederland. In elke actiepakket vind je een doorzichtige raamsticker en een gewone sticker zodat horecazaken kunnen laten zien dat zij vóór herbruikbare verpakkingen zijn.
  • Hoe zet ik een horecaondernemer op de campagne kaart (Padlet)?
    Zet horecaondernemers die het goede voorbeeld geven en herbruikbare bekers accepteren letterlijk op de kaart in 4 simpele stappen:
    1. Ga naar schonerivieren.org/togo/kaart.
    2. Klik op de kaart op het roze ballonnetje met de plus. Type de naam of het adres van de horecagelegenheid om een ‘pin’ op de kaart te zetten.
    3. Type bij je pin bij welke zaak je was en beschrijf kort je ervaring of tips voor anderen die hier met herbruikbare beker langs willen gaan.
    4. Klik op het upload-icoontje om je foto(‘s) bij de pin te uploaden. Op mobiel is dit het eerste icoon (pijl omhoog), op desktop zit deze optie verstopt achter de drie bolletjes.
    Klaar! Dankjewel, to go hero!