Het rivierafvalonderzoek is onderdeel van Schone Rivieren, een initiatief van IVN Natuureducatie, Stichting De Noordzee en Plastic Soup Foundation. Met behulp van burgerwetenschap verzamelen we sinds 2017 gegevens over de hoeveelheid, samenstelling en herkomst van rivierafval. Er zijn inmiddels meer dan duizend actieve vrijwillige rivierafvalonderzoekers die in het voorjaar en in het najaar metingen uitvoeren langs alle grote rivieren in Nederland. Het onderzoek is het grootste afvalonderzoek in de Nederlandse rivierdelta.
De achtste meetronde van Schone Rivieren vond plaats van 15 oktober tot en met 15 november 2021. Er is op 430 oevers afvalonderzoek gedaan. De resultaten laten opnieuw een duidelijk beeld zien: onze rivieren zijn vervuild. In het najaar van 2021 zijn er gemiddeld 376 stuks afval per 100 meter oever aangetroffen (145 stuks per 100 meter na correctie, zie de factsheet). Meer dan 93 procent hiervan bestond uit plastic. Op onderstaande kaart zijn de hotspots aangegeven met rode locatiemarkers. Op deze plekken zijn meer dan 1200 stuks afval per 100 meter oever aangetroffen.
Hotspots (>1200 stuks afval per 100 meter oever) aangegeven met rode locatiemarkers
Boterkuipjes na overstromingen
Deze najaarsmeting werd uitgevoerd in de nasleep van hevige overstromingen van de Maas en Rijn in juli 2021. Deze overstromingen veroorzaakten ernstige verwoestingen langs de rivieren in Duitsland, België en de provincie Limburg (NL) en grote hoeveelheden afval werden verplaatst. Na de overstromingen zijn er veel opruimacties georganiseerd en is een groot deel van het afval opgeruimd, met name groot afval: kliko’s, picknickbanken en zelfs caravans werden aangetroffen op de oevers. Een ander opvallend gevolg van de overstromingen is het te water raken van een grote hoeveelheid boterkuipjes van een zuivelfabriek in België. Deze zijn door de Maas meegenomen en waren in de zomer tot aan Moerdijk (ten zuidwesten van de Biesbosch) op de Maasoevers terug te vinden. Tijdens de najaarsmeting zijn alle boterkuipjes apart geregistreerd, zodat we de nasleep van deze ramp kunnen blijven monitoren. Op onderstaande kaart zijn de aantallen aangetroffen boterkuipjes weergegeven.
Weergave van aantallen aangetroffen boterkuipjes
Alle resultaten najaarsmeting
Benieuwd naar de top 15 meest gevonden afvalsoorten? En of statiegeld op kleine plastic flesjes wat heeft opgeleverd? Lees het antwoord op deze vragen (en meer!) in de factsheet:
Factsheet najaarsmeting 2021